“Trước đây, cậu tôi có từng bán ma tuý khoảng 2 tháng (và hiện nay đã nghỉ) và chưa từng có tiền án tiền sự. Sau này bị bắt vì bị người trong nhóm ma tuý lúc trước làm cùng khai. Xin hỏi cậu tôi có bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội buôn bán ma túy không? “

Hỏi: Trước đây, cậu tôi có từng bán ma tuý khoảng 2 tháng (và hiện nay đã nghỉ) và chưa từng có tiền án tiền sự. Sau này bị bắt vì bị người trong nhóm ma tuý lúc trước làm cùng khai. Xin hỏi cậu tôi có bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội buôn bán ma túy không?

Đáp: Về tội buôn bán ma tuý, pháp luật hiện hành quy định tại Điều 251 BLHS năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017, quy định về tội mua bán trái phép chất ma túy như sau:
“1. Người nào mua bán trái phép chất ma túy, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
…
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.”
Theo đó, các yếu cấu thành tội mua bán trái phép chất ma túy được xác định cụ thể như sau:
1. Mặt khách quan: Đối với tội mua bán trái phép chất ma túy, Mặt khách quan thể hiện qua một trong các hành vi sau:
– Bán trái phép chất ma túy cho người khác (không kể có thu lợi hay không).
– Mua chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác.
– Xin chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác.
– Tàng chữ chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác (nếu không có mục đích bán lại cho người khác thì người phạm tội bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tàng trữ trái phép chất ma túy).
– Vận chuyển chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác (nếu không có mục đích bán lại cho người khác thì người phạm tội bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tàng trữ trái phép chất ma túy).
– Dùng chất ma túy (thay cho tiền) nhằm trao đổi thanh toán trái phép (chẳng hạn mua hàng hóa rồi dùng chất ma túy để trả thay vì trả tiền).
– Dùng tài sản không phải là tiền (như vàng, xe gắn máy…) nhằm đem trao đổi, thanh toán…lấy chất ma túy nhằm bán lại trái phép cho người khác.
2. Khách thể
Hành vi phạm tội nêu trên xâm phạm đến các quy định của Nhà nước về quản lý các chất ma túy.
3. Mặt chủ quan
Người phạm tội thực hiện tội phạm nêu trên với lỗi cố ý trực tiếp, tức là người phạm tội nhận thức rõ hành vi mua bán ma túy của mình bị pháp luật cấm, thấy trước được tác hại của hành vi mua bán trái phép chất ma tuý nhưng vẫn thực hiện và mong muốn hậu quả của việc mua bán trái phép chất ma túy xảy ra.
4. Chủ thể:
Chủ thể của các tội phạm nêu trên là bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự.
Như vậy, trong trường hợp nói trên, nếu cậu của bạn biết rõ hành vi mua bán chất ma túy là hành vi bị pháp luật cấm, biết rõ chất mua bán là ma túy, thấy trước hậu quả, tác hại của hành vi mua bán trái phép chất ma túy mà vẫn thực hiện hành vi này thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội mua bán trái phép chất ma túy (nếu chưa hết thời hiệu truy cứu TNHS).