“Em gái tôi yêu 1 người đàn ông (đã có vợ và 02 con) và em gái tôi đã có thai. Xin hỏi, hành vi của người đàn ông kia có phạm tội không? “

Hỏi: Em gái tôi yêu 1 người đàn ông (đã có vợ và 02 con) và em gái tôi đã có thai. Xin hỏi, hành vi của người đàn ông kia có phạm tội không?

Đáp: Theo quy định tại Khoản 1 Điều 19 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định: “Vợ chồng có nghĩa vụ thương yêu, chung thủy, tôn trọng, quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ nhau; cùng nhau chia sẻ, thực hiện các công việc trong gia đình.”
Căn cứ Điểm c Khoản 2 Điều 5 Luật hôn nhân và gia đình 2014 cũng quy định về việc bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình như sau: “Nghiêm cấm hành vi người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ.”
Nếu mối quan hệ phát sinh do hành vi che giấu của người đàn ông về việc bản thân anh ta đã kết hôn đồng thời em gái bạn bị lừa dối và không biết về sự việc ấy thì căn cứ theo các quy định đã dẫn chiếu, hành vi của người đàn ông có thể vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng. Chế tài cho hành vi này cụ thể như sau:
Chế tài hình sự:
Điều 182 BLHS năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định về Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng như sau:
“1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:
a) Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;
b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát;
b) Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó.”
Trong trường hợp nói trên, nếu người đàn ông kia yêu em gái của bạn và đã chung sống với nhau như vợ chồng làm cho quan hệ hôn nhân của vợ chồng của người này bị đổ vỡ hoặc trước đó đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng theo quy định tại Điều 182 BLHS năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Chế tài hành chính:
Căn cứ Khoản 1 Điều 59 Nghị định 82/2020/NĐ-CP quy định về việc xử phạt hành vi vi phạm quy định về kết hôn, ly hôn và vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng:
“Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Đang có vợ hoặc đang có chồng mà kết hôn với người khác, chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà kết hôn với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ;
b) Đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác;
c) Chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ;
d) Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;
đ) Cản trở kết hôn, yêu sách của cải trong kết hôn hoặc cản trở ly hôn.”
Như vậy theo quy định nêu trên thì những người đang có vợ hoặc đang có chồng tức việc kết hôn của họ là hợp pháp được pháp luật công nhận mà khi đó quan hệ hôn nhân của họ chưa chấm dứt theo quy định của pháp luật. Mà khi đó họ lại kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác thì bị xử lý bằng biện pháp hành chính theo quy định.