Các thiết chế tư pháp hình sự quốc tế là gì? Đặc điểm của các thiết cế tư pháp hình sự quốc tế?
Hỏi: Các thiết chế tư pháp hình sự quốc tế là gì? Đặc điểm của các thiết cế tư pháp hình sự quốc tế?
Đáp: * Các thiết chế tư pháp hình sự quốc tế là các Tòa án hình sự quốc tế được thành lập trên cơ sở thỏa thuận giữa các quốc gia, thông qua việc áp dụng các quy định của luật quốc tế theo một quy trình tố tụng riêng nhằm truy tố, xét xử va trừng phạt những cá nhân đã thực hiện những tội ác quốc tế nghiêm trọng nhất, từ đó góp phần mang lại công lý và hòa bình cho cộng đồng quốc tế. * Cộng đồng quốc tế đã chứng kiến sự hình thành và hoạt động hiệu quả của các thiết chế tài phán quốc tế cả ở phạm vi khu vực và toàn cầu như: Tòa án Công lý quốc tế, Tòa án Luật biển quốc tế, Tòa án nhân quyền châu Âu và các thiết chế tài phán nằm tỏng cơ cấu của tổ chức quốc tế. Các thiết chế tư pháp hình sự quốc tế mang những đặc điểm chung vốn có của những thiết chế tài phán quốc tế, ngoài ra các thiết chế này cũng có những đặc điểm riêng, đặc thù:
– Hình thành trên cơ sở thỏa thuận của các quốc gia
– Thẩm quyền giới hạn của các thiết chế tư pháp hình sự quốc tế được thể hiện trên các khía cạnh sau:
Thứ nhât, các thiết chế tư pháp hình sự quốc tế chỉ có thẩm quyền truy tố và xét xử các cá nhân, các Tòa án được thành lập để xét xử những hành vi phạm tội của cá nhân.
Thứ hai, đối với thầm quyền giới hạn về phạm vi lãnh thổ, đã số các Tòa hình sự quốc tế đều xác định giới hạn thẩm quyền tài phán của các Tòa trong phạm vi lãnh thổ của một quốc gia hoặc một số quốc gia cụ thể.
Thứ ba, các thiết chế tư pháp hình sự quốc tế chỉ có thẩm quyền truy tố và xét xử giới hạn ở một số loại tội phạm nhất định như tội phạm nghiêm trọng nhất gây lo ngại cho cả cộng đồng quốc tế, bao gồm bốn tội: Tội diệt chủng, tội chống nhân loại, tội chiến tranh và tội xâm lược
– Áp dụng luật quốc tế bao gồm cả quy phạm điều ước và tập quán quốc tế trong các lĩnh vực xung đột vũ trang, có một số trường hợp còn áp dụng cả pháp luật quốc gia có liên quan.
– Quy trình tố tụng được thiết lập vưới tiêu chuẩn cao để tạo ra các phiên tòa công bằng, xây dựng dựa trên sự kết hợp các mô hình tố tụng được thiết lập ở tiêu chuẩn cao, đảm bảo sự minh bạch, công bằng, bảo vệ đủ các quyền của nan nhân, bị cáo và những người có liên quan khác.
– Phụ thuộc vào sự hợp tác của các quốc gia: sự hợp tác giữa các quốc gia trên nhiều lĩnh vực, bao gồm: thu thập chứng cứ, bắt giữ, giao nộp các cá nhân bị tình nghi và thực thi các bản án.