“Bố cháu có quan hệ với 1 người phụ nữ khác và có 1 người con riêng sinh năm 1973. Theo mọi người kể thì bố cháu dắt bà này về ở với nhau 1 thời gian thì bố cháu bị đi tù. Trong thời gian bố cháu đi tù thì bà này không chăm lo gia đình, thường xuyên đi sớm về khuya nên bố cháu và bà này bỏ nhau. Tới năm 1980 bố mẹ cháu quen nhau và đến năm 1982 thì tổ chức đám cưới, ngày bố mẹ cháu cưới nhau có cả sự hiện diện của anh em họ hàng và ông nội bà nội (không có đăng ký kết hôn). Bố mẹ cháu chung sống với nhau suốt 33 năm thì đến năm 2015 thì bố cháu mất. Người con trai riêng của bố cháu với người phụ nữ kia phủ nhận quyền làm vợ của mẹ cháu và không đồng ý chia thừa kế của ông cho bà. Nay cháu xin hỏi với trường hợp của mẹ cháu thì bà có được coi là vợ của bố cháu không và có được hưởng thừa kế của bố cháu không? “

Hỏi: Bố cháu có quan hệ với 1 người phụ nữ khác và có 1 người con riêng sinh năm 1973. Theo mọi người kể thì bố cháu dắt bà này về ở với nhau 1 thời gian thì bố cháu bị đi tù. Trong thời gian bố cháu đi tù thì bà này không chăm lo gia đình, thường xuyên đi sớm về khuya nên bố cháu và bà này bỏ nhau. Tới năm 1980 bố mẹ cháu quen nhau và đến năm 1982 thì tổ chức đám cưới, ngày bố mẹ cháu cưới nhau có cả sự hiện diện của anh em họ hàng và ông nội bà nội (không có đăng ký kết hôn). Bố mẹ cháu chung sống với nhau suốt 33 năm thì đến năm 2015 thì bố cháu mất. Người con trai riêng của bố cháu với người phụ nữ kia phủ nhận quyền làm vợ của mẹ cháu và không đồng ý chia thừa kế của ông cho bà. Nay cháu xin hỏi với trường hợp của mẹ cháu thì bà có được coi là vợ của bố cháu không và có được hưởng thừa kế của bố cháu không?

Đáp: Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì việc kết hôn không được đăng ký theo quy định pháp luật thì không có giá trị pháp lý, do đó, mẹ bạn sẽ không được coi là vợ của bố bạn dưới góc độ pháp luật.
Theo đó, trường hợp bố bạn có để lại di chúc cho mẹ bạn được hưởng di sản thì mẹ bạn vẫn được chia thừa kế theo di chúc. Tuy nhiên, trong trường hợp bố bạn mất mà không để lại di chúc thì mẹ bạn sẽ không được hưởng di sản thừa kế của bố bạn do không thuộc hàng thừa kế (không phải vợ theo quy định của pháp luật). Việc giải quyết các quan hệ về tài sản giữa bố bạn và mẹ bạn sẽ được thực hiện theo quy định tại Điều 16 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 về giải quyết quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn, cụ thể:
– Việc giải quyết quan hệ tài sản giữa bố và mẹ bạn sẽ thực hiện theo thỏa thuận giữa bố mẹ bạn, trong trường hợp không có thỏa thuận thì giải quyết theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan về phân chia tài sản chung.
– Việc giải quyết quan hệ tài sản này phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ (mẹ bạn) và con (bạn); công việc nội trợ và công việc khác có liên quan để duy trì đời sống chung được coi như lao động có thu nhập.
Theo đó, mẹ bạn có quyền hưởng một phần tài sản được hình thành trong thời gian mẹ và bố của bạn sống chung, căn cứ theo công sức đóng góp.