Nhóm các quan hệ xã hội thuộc đối tượng điều chỉnh của Luật Hành chính Việt Nam
Hỏi: Nhóm các quan hệ xã hội thuộc đối tượng điều chỉnh của Luật Hành chính Việt Nam
Đáp: Luật hành chính VN là hệ thống các quy phạm pháp luật điều chỉnh những quan hệ xã hội phát sinh, phát triển trong lĩnh vực tỏ chức và hoạt động hành chính nhà nước, trong đó chủ yếu là những quan hệ mang tính chất chấp hành và điều hành nhà nước.
Đặc trưng cơ bản của quan hệ mang tính chất chấp hành và điều hành là tính không bình đẳng của các bên tham gia quan hệ. Chấp hành là thi hành, phục tùng mệnh lệnh của cấp trên, điều hành hành là chỉ đạo, ra mệnh lệnh cho cấp dưới.
Các nhóm quan hệ xã hội thuộc đối tượng điều chỉnh của luật hành chính:
– Những quan hệ chấp hành và điều hành phát sinh trong hoạt động của các CQHCNN- đây là nhóm lớn nhất, cơ bản nhất và do đó, quan trong nhất. Đó là toàn bộ những quan hệ chấp hành và điều hành phát sinh trong hoạt động thực hiện các nhiệm vụ, chức năng hành chính nhà nước của các CQHCNN.
– Những quan hệ chấp hành và điều hành phát sinh ttrong hoạt động quản lý nội bộ mang tính chất phục vụ cho hoạt động của Quốc hội, Chủ tịch nước, HĐND các cấp, TAND các cấp, VKSND các cấp và Kiểm toán nhà nước. Đó là oạt động của các cơ quan phục vụ: văn phòng QH, văn phòng CTN…
– Những quan hệ quản lý phát sinh trong hoạt động của HĐND các cấp, TAND các cấp, VKSND các cấp hoặc tổ chức xã hội khi được nhà nước trao quyền thực hiện nhiệm vụ, chức năng hành chính nhà nước.
– Những quan hệ mang tính bình đẳng- thỏa thuận phát sinh tỏng hoạt động hành chính nhà nước. Nhóm này bao gồm những hệ xuất hiện, ví dụ, trong việc ban hành các quyết định liên tịch, xung quanh việc giao kết hợp đồng trong hoạt động hành chính nhà nước mà được gọi là hợp đồng hành chính.
– Hoạt động xét xử các khiếu kiện hành chính. Đây là nhóm mới so với quan điểm chính thống về phạm vi điều chỉnh của luật hành chính rong khoa học luật hành chính. Vì tài phán hành chính không tách rời hoạt động hành chính nhà nước.
Ngoài ra cần chú ý một số điểm sau:
– Không phải mọi họat động của các CQHCNN đều do luật hành chính điều chỉnh. Vì CQHCNN ngoài việc kí kết các hợp đồng hành chính, còn có thể kí kết các hợp đồng dân sự, kinh tế, lao động… tham gia các quan hệ pháp luật đất đai, hôn nhân, gia đình, hình sự..
– Không phải mọi hoạt động chấp hành và điều hành của các CQHCNN đều do luật hành chính điều chỉnh, ví dụ, hoạt động tài chính nhà nước cũng là hoạt động chấp hành và điều hành lại do ngành luật tài chính điều chỉnh.